من هیچگاه یک تحلیلگر حرفه ای و یا کاربر تخصصی گوشی های هوشمند موبایل نبوده ام ، اما در این پست وبلاگ ( در حالی که هنوز چند روزی از عرضه رسمی گوشی جدید سامسونگ Galaxy S5 در فروشگاه های محصولات هوشمند سامسونگ در طبقات شیک و نقره ای بازار موبایل ایران نگذشته و هوادران این برند محبوب کره ای حاضرند بیش از 2.5 میلیون تومان برای داشتن یکی از این گوشی های هوشمند بپردازند. ) قصد دارم نگاهی داشته باشم گذرا به دگرگونی گوشی های هوشمند امپراطور خلاق و مبتکر اسمارت فون یعنی iPhone ، برندی محبوب برای کاربران خاص که این روزها بدون استیو جابز، ایده پرداز شماره یک خود، برخی از تحلیلگران منتقد در یک جنجال رسانه ای رویکرد آن را خیانت به دیدگاه های او می دانند. بدون شک اینها دیدگاه های من است و هر چند که سعی کرده ام مبتنی بر یک قضاوت منصفانه و و بدون تعصب باشد، اما قطعا خالی از نقص نیست و نظرات شما به بهبود و اصلاح آن کمک خواهد نمود.
کمتر از پنج ماه دیگر یعنی در سپتامبر طرفداران اپل باید منتظر بمانند تا به رسم چند سال گذشته ببینند اینبار آیفون با چه ویژگی های جدیدی عرضه می شود، معرفی این گوشی هوشمند و دوست داشتنی که در ابتدا با فاصله زیادی به عنوان یک گزینه پیشتاز از منظر فناوری و قابلیت ها در نظر گرفته می شد، در زمان خود حرکتی شجاعانه از سوی اپل به شمار می آمد، در حقیقت شاید بهتر باشد بگوییم آیفون با مشخصات آینده نگرانه خود زمانی معرفی شد که کسی تصور نمی کرد یک تلفن همراه بدون هیچ کلیدی و تنها با تکیه بر نمایشگر لمسی بتواند تمام نیازهای کاربران را برآورده سازد.
جابز اولین آیفون را در ژانویه 2007 اینگونه معرفی کرد : " محصولی انقلابی و جادویی که حداقل 5 سال جلوتر از هر گوشی موبایل دیگری است ! " معرفی آیفون رویکردی را آغاز نمود که بعدها تمام شرکت های بزرگ دنیا به تبعیت از آن پرداختند. این گوشی هوشمند تنها می توانست از شبکه های نسل دوم موبایل استفاده کند به همین دلیل iPhone 2G نام گرفت. دوربین این گوشی تنها 2 مگا پیکسل بود و پردازنده 412 مگاهرتزی و نمایشگر 13.5 اینچی با تفکیک پذیری 320 * 480، اما اینها همه آن چیزی نبود که آیفون را متفاوت می کرد ! در حقیقت تمرکز روی ایجاد تجربه ای متفاوت در هنگام کارکردن با این گوشی همه آن چیزی بود که به سرعت موجب محبوبیت فراتر از انتظار نزد کاربران شد.
قبل از معرفی نسل بعدی آیفون، اپل در یک اقدام انقلابی اپل استور، را معرفی کرد که گام بزرگی به سمت معرفی مفهوم "اکوسیستم موبایل" محسوب می شد. iPhone 3G تفاوت زیادی با پدرش نداشت و تنها برخی ویژگی های فنی آن بهبود یافته بود. چرا که طراحی آیفون در زمان خود آنقدر بی نظیر و کاربر پسند بود که نیازی به یک طراحی جدید احساس نمی شد. آیفون تازه نفس از شبکه های نسل سوم پشتیبانی می کرد، 128 مگابایت حافظه داخلی و یک تراشه GPS داشت.
در سال 2010 وقت آن فرا رسیده بود که اپل برگ برنده تازه ای رو کند تا همچنان فاصله اش را با رقبا حفظ نماید. چهارمین نسل آیفون با طراحی کاملا جدید معرفی شد. در این مراسم استیوجابز با غرور همیشگی خودش اعلام کرد که iPhone 4 جدید 24 درصد از نسخه قبلی باریک تر شده است، دوربین 5 مگاپیکسلی، پردازنده ای که توسط خود اپل طراحی شده بود به همراه 512 مگابایت حافظه داخلی از مهمترین ویژگی های این گوشی هوشمند بود.
اکتبر 2011 در حالی که خبرهای غیررسمی این انتظار را برای طرفداران اپل به وجود آورده بود که طراحی ظاهری آیفون به کلی دگرگون خواهد شد. iPhone 4S بدون تغییر ظاهری نسبت به نسل قبلی خود رونمایی شد. هر چند این موضوع برخی طرفداران اپل را ناامید کرده بود اما دستیار صوتی siri برا اولین بار روی این گوشی فعال شد و استفاده از پردازنده دوهسته ای مهمترین ویژگی فنی این نسل بود.
کمی بعد استیو جابز درگذشت و اپل مرد شماره یک ایده پردازش را از دست داد.
سال بعد iphone 5 که کمی کشیده تر شده بود بدون جنجال رسانه¬ای با قابلیت اتصال به شبکه های نسل چهارم، یک گیگابایت حافظه داخلی و پردازنده دوهسته ای به بازار عرضه شد.
iPhone 5S هفتمین نسل از گوشی های هوشمند اپل بود که هر چند با معرفی آن خیلی ها همه چیز به نفع رقیب همیشگی یعنی سامسونگ می دانستند اما داستان اپل همیشه متفاون بوده است و مشتریان خاص خودش را دارد. باز هم شاهد صف های طولانی در پشت درب فروشگاه های اپل بودیم . این گوشی هوشمند جدید که بدنه ای از جنس آلومینیوم با دوربین 8 مگاپیکسلی داشت و در مدل های 16، 32 و 64 گیگابایتی به بازار عرضه گردید و یکی از مهمترین ویژگی های آن سنسور کار گذاشته شده در کلید Home بود که با شناخت اثر انگشت صاحب گوشی تمام وظایف امنیتی را برعهده می گیرد. البته این پایان رقابت نیست. اپل بعد از این، مدل iPhone 5C را نیز در 5 رنگبندی به بازار عرضه کرد.
رقیبان هم بیکار ننشستند
به لطف آینده نگری و دقت گوگل در انتخاب حوزه ی بازار، سیستم عامل آندروید نیز وارد بازار شد. عملکرد انقلابی همراه با ریسک بالای اپل در بکار گیری صفحات لمسی خازنی، مسیر را برای سایر تولید کنندگان گوشی های هوشمند به همراه سیستم عامل اندروید به گونه یی راه را باز کرد که تولید کنندگانی که شم اقتصادی قوی تری داشتند زودتر متوجه جهت گیری بازار شدند و به سرعت محصولاتی را با همان رویکرد اپل در تولید آیفون ساختند و روانه بازار کردند. عمدتا این محصولات با قیمت پایینتر تولید می شدند و زیرساخت متفاوت آندروید نیز امکان مشارکت جمعی تولید کنندگان گوشی های هوشمند را برای توسعه کمی و کیفی این گوشی ها را فراهم نمود. در عمل کاری که اپل با ریسک پذیری خود کرد و در کنار آن سیستم عاملی که گوگل ارائه کرد، با هم زیر بنای انقلابی بزرگتر از آنچه اپل شروع کرد را به وجود آورد. تنوع غیر قابل پیش بینی در گوشی های هوشمند ارائه شده به بازار رخ داد و برندهای جدیدی مطرح شدند که شاید 7 سال قبل ناشناخته بودند و یا وجود نداشتند و برندهای نام آشنایی که ستاره ی اقبال شان در این جریان کم فروغ شد.
آیا زمان انقلابی دیگر فرا رسیده است؟
کاربران خاص برند دوست داشتنی اپل و آیفون باید تا شهریور ماه که نسخه آیفون رونمایی می شود منتظر بمانند. اما سوال این است که آیا زمان انقلابی دیگر فرا رسیده است؟ نکته مهم این است که ما به ریسک های بزرگ اپل عادت کرده ایم، اما کی زمان آن فرا می رسد. امروز جنگ برند ها در افزایش اندازه و تفکیک پذیری صفحه نمایش، قدرت پردازنده و اندازه حافظه خلاصه می شود. اتفاق خاص دیگری در عرضه ی محصولات این حوزه نمی افتد.
اکنون این مطلب نوشته می شود، کسی چه می داند، شاید یک مهندس خلاق مثل استیو جابز در گوشه یی از دنیا در دفتر کارش نشسته است و طرحی را برای مشکل ظرفیت باطری گوشی های هوشمند و یا یک ایده ی انقلابی دیگر پی ریزی می کند. ممکن است آیفون جدید در شهریور 93 باشد ولی من در شرایط فعلی بازار بعید می دانم.